Naam activiteit

7.1.3 Reguliere taken

7.2.1 Invoeren van circulaire economie in Zevenaar

7.2.2 Energie neutraal maken eigen organisatie

7.2.3 Onderzoeken differentiatie bouwleges op basis van Energieprestatie coëfficiënt (EPC)

7.2.4 Onderzoeken mogelijkheden deelname campagne fairtrade gemeente

7.2.5 Op weg naar aardgasvrij Zevenaar

7.2.6 Uitvoeren 'Gelders Energieakkoord in uitvoering’ (2018-2023)

7.2.7 Uitvoeren van de Routekaart ...op weg naar een energie neutraal Zevenaar (2016-2020)

7.2.8 Uitvoeren van het uitvoeringsprogramma Routekaart energietransitie Regio Arnhem Nijmegen (2018-2023)

7.3.1 Verminderen restafval per inwoner (max. 100 kg)

7.4.1 Uitvoeren duurzaamheidsmaatregelen Watertakenplan

7.5.1 Door stimuleren en handhaven wordt energie bespaard in het bedrijfsleven

Voor de periode 2017-2020 hebben de gemeenten in Gelderland-Midden een regiovisie publieke gezondheid vastgesteld. Het accent ligt daarbij op jeugd en ouderen met de nadruk op veerkracht, eigen regie en het welbevinden van de inwoners.
De publieke gezondheid is direct verbonden met ontwikkelingen in bijvoorbeeld het sociaal domein en de Omgevingswet. Verschillende beleidsterreinen oefenen invloed uit op het stimuleren van een gezonde leefomgeving en leefstijl. Zo is het bevorderen van een gezonde leefstijl van inwoners één van de ontwikkellijnen in het beleidsplan Jeugd en Wmo. Dit beleidsplan werken wij verder uit in een uitvoeringsagenda voor de komende jaren.

Stand van zaken

De activiteiten op jeugdgezondheid binnen het uitvoeringsplan Jeugd en Wmo liggen op koers. Bijvoorbeeld het plaatsen van de watertappunten op de scholen.

Voor het slagen van de energietransitie is een ander economisch model nodig: de Circulaire Economie. Hiermee optimaliseren we hergebruik én minimaliseren we waardevernietiging. Het Rijk heeft hier het Rijksbrede programma Circulaire Economie 'Nederland circulair in 2050' voor opgesteld. Wij vertalen dit concreet naar een:

• andere wijze van ontwerpen (planvorming, openbare ruimte e.d.)
• andere wijze van opdrachtverlening (aanpassen inkoop- en aanbestedingsbeleid e.d.)
• andere financiële afwegingen (zoals Total Cost of Ownership, het 'ontschotten' van potjes e.d.)
• een andere werkwijze van afval naar grondstof (in samenwerking met bedrijven, waterschap en gemeenten).

Stand van zaken

De ervaringen van het project circulair fietspad op het gebied van onder andere planvorming, opdrachtverlening en financiële afwegingen zijn input voor interne processen en werkwijzen. Deze interne discussie pakken we in de periode 2019 - 2020 op.

Wij streven in 2025 naar een energieneutrale eigen organisatie. Hiervoor voeren we projecten uit op het gebied van gebouwen en vastgoed, bedrijfsvoering en mobiliteit.
In één van de projecten voeren we  een onderzoek uit naar de manier waarop we ons eigen wagenpark verduurzamen.

Stand van zaken

De eindrapportage over het onderzoek naar het verduurzamen van ons eigen wagenpark hebben we in juli 2019 opgeleverd. We geven invulling aan de conclusies en aanbevelingen en informeren u hierover. Verder is de opdracht verleend voor het onderzoek en de implementatie van de CO2-prestatieladder, als monitoringssystematiek.

Wij gaan onderzoeken of het mogelijk is de gemeentelijke bouwleges bij nieuwbouwwoningen gedifferentieerd te heffen. Hierbij leggen we een relatie met de wettelijke energieprestatie-eisen.

Stand van zaken

Het onderzoek is inmiddels afgerond. Op 14 mei 2019 ontving u een raadsinformatiebrief over de conclusies uit het onderzoek.

Instemmen met het afronden van deze activiteit

'Fairtrade gemeente' is een predicaat dat vanuit 3 samenwerkende fairtrade organisaties kan worden toegekend als een gemeente op 6 criteria inzet toont voor fairtrade. Het gaat dan om gemeente in de zin van 'lokale gemeenschap', niet enkel 'gemeentelijke overheid'. Wij onderzoeken of er in de lokale samenleving animo is voor een werkgroep die fairtrade (en het behalen van het predicaat) wil oppakken.
Fairtrade nemen wij op in ons gemeentelijke inkoopbeleid, mogelijk onder het bredere vaandel van 'maatschappelijk verantwoord ondernemen'. Het facet fairtrade brengen wij periodiek onder de aandacht van inkopende budgethouders en betrokken in de periodieke peiling rond het inkoopbeleid.

Stand van zaken

We hebben contact gezocht met de werkgroep Fairtrade in Zevenaar en in samenwerking met deze werkgroep en Hogeschool Van Hall Larenstein onderzoeken we de mogelijkheden om als gemeente Zevenaar toe te treden tot de campagne Fairtrade gemeente. Ook bekijken we wat fairtrade kan betekenen voor de gemeentelijk organisatie en de financiële consequenties die hieraan verbonden zijn.

In 2019 is duidelijk hoe we onze gemeente aardgasvrij maken (warmtevisie en uitvoeringsprogramma). In twee wijken gaan we als ‘proeftuin’ aan de slag. Deze ervaringen en de regionale ontwikkelingen zoals de 'Wijk van de Toekomst' (Gelders Energieakkoord) gebruiken en volgen we. Bijvoorbeeld voor het opstellen van de warmtevisie en het uitvoeringsplan. In 2040 is Zevenaar van het aardgas af.
Het uitfaseren van aardgas is naast een technisch vraagstuk ook een sociaal en financieel vraagstuk dat de nodige inzet vergt.

Stand van zaken

De oorspronkelijke planning om het proces in de wijken en dorpen van Zevenaar te starten om aardgas vrij te worden is bij de afwegingen omtrent de Kadernota gewijzigd. Het jaar van realisatie blijft 2040 alleen de snelheid van uitvoering is aangepast. Angerlo als Wijk van de Toekomst wordt afgerond. En voor de periode 2019-2020 zijn middelen gereserveerd voor een wijk/dorp die het graag zelf wil organiseren.     

In 2018-2019 is de economische haalbaarheid van het doortrekken van het warmtenet vanuit Duiven naar Zevenaar aangetoond. In 2019 wordt het vervolgonderzoek uitgevoerd, een verdiepende verkenning uitgevoerd waarbij de aspecten beschikbare warmte, behoefte onderzoek (vraagkant) en marktverkenning exploitantentraject aan de orde zijn.
Als de uitkomst van dit onderzoek positief is komt er een vervolg, waarin we de fase van voorbereiding warmtenet en de fase van realisatie warmtenet opstarten. Hierover informeren wij u separaat.

Wij stellen u voor in te stemmen met de temporisering zoals hierboven beschreven.

Wij zetten extra in op het uitvoeren van het Gelders Energieakkoord (zoals de discussietafels Inkoop, Wijk van de Toekomst en Samenwerking). Voor deze extra inzet is extra capaciteit (externe ondersteuning) nodig.

Stand van zaken

Het Gelders Energieakkoord is zich aan het heroriënteren. Eind 2019 begin 2020 zal duidelijk zijn wat de (nieuwe) rol van het Gelders Energieakkoord wordt in de provinciale- en regionale opgave ten aanzien van de energietransitie.

De Routekaart is een uitvoeringsagenda met verschillende projecten die bijdragen aan de CO2-reductie en om energieneutraal te worden. Wij streven er naar om al in 2040 energieneutraal te zijn. Dit doen we onder andere door het professionaliseren van het Liemers Energieloket om nog beter de inwoner te bereiken, maar ook door een duurzaamheidsfonds waar initiatieven van derden gebruik van kunnen maken.

Stand van zaken

Liemers Energieloket
Dit jaar heeft de grootschalige inkoopactie ‘Winst uit je Woning 2019’ geleid tot een investering in de particuliere woningvoorraad van ruim € 425.000. Deze maatregelen samen leveren jaarlijks een CO2-reductie op van ruim 125.000 kg.

Ook de Regio Arnhem Nijmegen staat voor een opgave (in 2050 energieneutraal). Dit is een opgave voor alle vier de bestaande Portefeuillehoudersoverleggen (Duurzaamheid, Mobiliteit, Wonen en Economie). De coördinatie is vanuit het portefeuillehoudersoverleg Duurzaamheid en wordt voorbereid via de regionale Icoongroep Slimme Duurzaamheid. Voor het halen van de opgave is het uitvoeringsprogramma opgesteld waarbij de focus van de regionale samenwerking ligt bij:

• Regionale Energiestrategie (RES)
• Energietransitie gebouwde omgeving
• Duurzame bedrijventerreinen
• Duurzaam en circulair inkopen en aanbesteden

Stand van zaken

Onderdeel van de Routekaart is de Regionale Energie Strategie (RES). Door landelijke ontwikkelingen in het kader van de RES is het portefeuillehoudersoverleg duurzaamheid (PFO-D) van de regio Arnhem Nijmegen verantwoordelijk om te komen tot een regio-bod. Hiervoor is de governance geregeld en is er een werkgroep vanuit de deelnemende gemeenten samengesteld.
In juni 2019 is de concept Startnotie RES regio Arnhem Nijmegen ter kennisname c.q. ter consultatie naar de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten verstuurd. De regionale planning is dat de besluitvorming over de Startnotie in november 2019 plaatsvindt.

Om deze doelstelling te realiseren willen wij de hoeveelheid gescheiden ingezameld GFT- en groenafval verhogen. Om dat te bereiken voeren wij een aparte GFT-container in die wij de inwoners gratis aanbieden. Ook kunnen inwoners groenafval op het aanbiedstation gratis aanbieden. Het aanbieden van restafval gaan wij ontmoedigen door dit minder vaak op te halen.
De aanvullende lasten dekken wij binnen de afvalbegroting en verrekenen we via de afvalstoffenheffing.

Stand van zaken

Op 1 januari is het nieuwe afvalinzamelsysteem van start gegaan. Ervan uitgaande dat het 1e halfjaar maatgevend is, mogen we het nieuwe systeem een succes noemen. Op basis hiervan halen wij de doelstelling van 100 kg huishoudelijk restafval per inwoner en dat is meer dan verwacht. In gebiedsdeel Zevenaar, waar de wijziging het grootst was, is de hoeveelheid restafval bij laagbouwwoningen met 38% gedaald. Over de gehele gemeente is de daling bij de laagbouwwoningen 33%. Voor de hoogbouw ligt er nog een harmonisatieopdracht. Die harmonisatieopdracht moet leiden tot een nog grotere daling van de hoeveelheid restafval.    

Zoals in het Watertakenplan de Liemers 2017-2021 is opgenomen, focussen we serieus op duurzaamheid en klimaatverandering. Bij het ontwerpen en inrichten van zowel (afval)waterketen, watersysteem als openbare ruimte wordt hiermee rekening gehouden. Hierbij zoeken wij nadrukkelijk naar een integrale benadering bij grootonderhoud, reconstructie en nieuwbouw.

De volgende uitgangspunten hanteren wij bij alle plannen met betrekking tot afvalwaterketen, watersysteem en openbare ruimte:

1. Klimaatbestendig inrichten betreffende water, hitte en droogte;
2. Vasthouden, bergen en afvoeren;
3. Beperken wateroverlast in stedelijk gebied;
4. Scheiden bij de bron van hemelwater en vuilwater;
5. Vuilwater wordt via de riolering afgevoerd naar de zuivering;
6. Hemelwater voert bij voorkeur zichtbaar bovengronds af naar oppervlaktewater of bodem;
7. Anticiperen op klimaatverandering door rekening te houden met de verwachte effecten bij het ontwerp en inrichting van (afval)waterketen, watersysteem en openbare ruimte;
8. Milieutechnisch functioneren en oppervlaktewaterkwaliteit mag niet verslechteren ten opzichte van de huidige situatie;
9. Particulieren stimuleren voor meer groen in de tuin, voor hitte en water. Bewoners moeten zich zo veel mogelijk zelf verantwoordelijk voelen voor het verwerken van hemelwater op eigen terrein.

Wij gaan samen met andere Liemerse gemeenten en het waterschap dit jaar starten met het project 'Klimaatadaptatie De Liemers', zoals recent vanuit het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie is voorgeschreven. Hiervoor voeren we een stresstest uit om knelpunten en risico's op onder andere wateroverlast in kaart te brengen.

Stand van zaken

Samen met andere Liemerse gemeenten en het waterschap zijn wij medio 2018 gestart met de aanbestedingsprocedure “Klimaat stresstest”. Dit is in het kader van project 'Klimaatadaptatie De Liemers', zoals recent vanuit het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) is voorgeschreven. De stresstest heeft de thema's: wateroverlast, hitte, droogte en waterveiligheid (bijvoorbeeld risico op dijkdoorbraak). De knelpunten over de genoemde 4 thema’s brengen wij in beeld. Het hanteren van de genoemde uitgangspunten is een continu proces.
Begin 2019 hebben wij een stresstest klimaatbestendigheid uitgevoerd voor het stedelijk en landelijk gebied van de gemeente. De resultaten van de stresstest maken wij in 2019 openbaar bekend.
Daarnaast hebben wij in 2019 de werkzaamheden voortgezet voor het  revitaliseringsproject in Giesbeek en starten wij in 2019 met het opstellen van een concept-rioolontwerpplan voor het revitaliseringsproject Angerlo.

Het uitgangspunt is dat het bedrijfsleven per jaar minimaal 1,5 % energie bespaart met een tussendoel voor 2020 van 7,5%. Wij gaan dit stimuleren en handhaven.

Stand van zaken

Binnen de samenwerking met de 'Groene Allianties de Liemers' is er een aanpak (informeren, stimuleren) ontwikkeld. Daarnaast voert de Omgevingsdienst regio Arnhem (ODRA) specifieke energiecontroles uit bij milieuinrichtingen. In 2019 heeft de ODRA 26 energiecontroles ingepland.